TT - Chính phủ Nhật Bản quyết định mức ODA (viện trợ phát triển) cho VN trong năm tài khóa 2009 là 1,5 tỉ USD, vượt kỷ lục 1,1 tỉ USD của năm 2007. Tuổi Trẻ đã trao đổi với đại sứ Nhật Bản tại VN Mitsuo Sakaba về vấn đề này
Nhật viện trợ 1,5 tỉ USD cho Việt Nam
Đại sứ Nhật Bản tại VN Mitsuo Sakaba - Ảnh: T.T.D.
* Gần đây có thông tin Chính phủ Nhật sẽ viện trợ ODA cho VN trong năm tài khóa 2009 vượt mức kỷ lục 1,1 tỉ USD của năm 2007. Xin ông cho biết cụ thể hơn về điều đó?
- Dựa trên tổng số của gói viện trợ ODA đã được ký vào tháng 3 vừa qua với tổng giá trị 83,2 tỉ yen (850 triệu USD) và gói viện trợ thứ hai sẽ được Chính phủ Nhật và VN ký kết vào tháng 10 tới với tổng giá trị 64,9 tỉ yen (675 triệu USD) đã đạt khoảng 1,5 tỉ USD. Ngày 31-7 vừa qua, tôi và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - đầu tư Võ Hồng Phúc đã gặp nhau và tôi đã thể hiện quan điểm của Nhật về gói ODA này.
Gói viện trợ ODA thứ hai của Chính phủ Nhật dành cho VN chủ yếu để hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ của VN trong việc tiết kiệm năng lượng, làm mới và phát triển năng lượng, hạ tầng cơ sở tại các khu vực nghèo. Có thể thấy riêng hai gói viện trợ đã quyết định đã vượt con số của năm 2007.
Ngoài ra, Chính phủ Nhật cũng đang xem xét thêm khoản ODA mới dự kiến vào tháng 12. Hiện nay, chính phủ hai nước đang bàn bạc, xem xét và Nhật dự kiến viện trợ thêm cho VN và sẽ có chương trình hỗ trợ tín dụng xóa đói giảm nghèo (gọi tắt là PRSC). Chương trình hỗ trợ tài chính cho VN sẽ được Chính phủ Nhật hợp tác với Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) thực hiện.
Đại lộ Đông Tây , TP.HCM vừa khánh thành ngày 2-9 được xây dựng từ 64,82% vốn ODA Nhật - Ảnh: TT
* Xuất phát từ đâu Chính phủ Nhật quyết định viện trợ cho VN con số kỷ lục như vậy?
"Khi Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - đầu tư Võ Hồng Phúc sang thăm Nhật hồi tháng 2 thì hai nước đã nhất trí việc quản lý sử dụng vốn ODA. Nhật và VN đã bày tỏ quyết tâm cao đối với việc phòng chống tiêu cực trong các dự án ODA.
Tôi tin chắc hai nước sẽ có biện pháp quản lý chặt chẽ để không xảy ra những vụ việc tiêu cực tương tự trong thời gian qua. Hiện nay chính phủ hai nước đang nỗ lực tạo ra cơ chế và quy trình mới trong việc thực hiện các dự án ODA này nên tôi không lo lắng sẽ phát sinh tiêu cực"
Đại sứ Nhật Bản tại VN Mitsuo Sakaba
- Có hai lý do chính. Lý do thứ nhất là để phát triển quan hệ kinh tế Việt - Nhật thì đầu tiên là phát triển cơ sở hạ tầng cũng như cải thiện môi trường đầu tư của VN. Chính phủ Nhật coi trọng VN với vai trò là đối tác kinh tế quan trọng của Nhật. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay kinh tế VN chưa đủ sức vươn lên, do đó Nhật mong muốn đầu tư viện trợ cho VN để có thể đưa VN trở thành đối tác thương mại quan trọng hơn nữa đối với Nhật.
Hiện nay Nhật và VN đang là đối tác chiến lược của nhau. Lý do thứ hai là trong điều kiện kinh tế thế giới đang khó khăn thì việc giúp đỡ các nền kinh tế châu Á, trong đó có VN, phát triển kinh tế sẽ góp phần phục hồi kinh tế toàn thế giới nói chung. Việc viện trợ cho VN nhằm hỗ trợ VN trong việc thực hiện các gói kích thích kinh tế của mình.
* Phía VN cần có những cam kết gì trong việc thực hiện nguồn viện trợ ODA đó của Nhật?
- Trong hợp đồng viện trợ cho vay ODA, Chính phủ Nhật và VN đã cam kết sử dụng số tiền viện trợ một cách công khai, hiệu quả. Có những gói viện trợ dành cho các dự án cụ thể như bốn dự án của gói viện trợ được ký kết vào tháng 3 và có những gói dành cho các dự án chung chung. Tuy nhiên, dưới hình thức nào thì mục đích của các gói viện trợ cũng cần được sử dụng một cách hiệu quả hơn.